Երջանիկ խրճիթը

Երջանիկ ընտանիքը

Զմրուխտյա գետակի վրա մի խեղճ ջրաղաց կար:

Ջրաղացի դռան առջև, կանաչ ուռենու տակ, թիկն էր տվել ջրաղացպանը և չիբուխը գոհ ծխում. կողքին նստել էր կինը, իսկ նրանց աչքերի առջև մի սիրուն մանուկ՝ նրանց երեխան, խաղ էր անում:

Մեղմիկ սոսափում էր ուռենին, և ջրաղացն անուշ մտմտալով, ասես հին օրերից մի հին հեքիաթ էր պատմում:

Փախնող երեխան

Ինչպես եղավ, մի օր այդ սիրուն մանուկը վազելով թիթեռնիկի հետևից, հեռացավ ջրաղացից, ընկավ մացառների մեջ, անցավ ձորակից ձորակ, կորցրեց ջրաղացի շավիղը ու գնաց, գնաց, հասավ մեծ ճանապարհին, նստեց եզերքին ու լաց եղավ:

Անցավ մի քարավան. մի ուղևոր տեսավ լացող մանուկին, խղճաց, վեր առավ և իր հետ տարավ:

Տարավ իր տունը, և որովհետև զավակ չուներ, որդեգրեց նրան:

Շնորհալի երիտասարդը

Մանուկը մեծացավ, դարձավ մի շնորհալի երիտասարդ:

Ամենքը սիրում էին նրան և ուրախանում նրա վրա, բայց նա տխուր էր, միշտ տխուր:

Երբ երեկոները մենակ նստում էր իրենց շքեղ պատշգամբում, որի շուրջը բացվում էր պարտեզը հովասուն ծառերով և կարկաչուն շատրվաններով՝ նրա հոգին սլանում էր մի ուրիշ վայր, որ հեռավոր երազի պես մեկ երևում էր, մեկ չքանում…Երևում էր մի խեղճ ջրաղաց զմրուխտյա գետակի վրա, որ օր ու գիշեր մանկության պես սիրուն մի հին հեքիաթ էր պատմում, տեսնում էր երկու հարազատ դեմքեր՝ նստած կանաչ ուռենու տակ. մեկը մտքի մեջ ընկած չիբուխ է ծխում, մյուսը արցունքոտ աչքերով նայում է հեռուն:

-Ինչու՞ ես տխուր, իմ որդի, -ասում էր հարուստ հայրը նրան,-ի՞նչդ է պակաս, թե սեր ունես մի աղջկա, հայտնիր, թե չէ, ինչ կա…

Եվ խնջույք էր սարքել բարի հայրը որդուն ուրախացնելու համար. դահլիճները լուսավորված էին ջահերով. նազելի աղջիկները պատել էին երտասարդի շուրջը, ասում ու ծիծաղում էին:

Որդու հիշողությունները

Եվ երիտասարդը մի օր զգույշ դուրս ելավ դահլիճներից, անհայտացավ խավարի մեջ ու էլ չվերադարձավ:

Նա գնաց, շրջեց, թափառեց շատ ու շատ տեղեր, հարցուփորձ արավ և մի օր վերջալույսի շողերի տակ տեսավ զմրուխտյա գետակի վրա մի խեղճ ջրաղաց: Տեսավ՝ ջրաղացին կռնակը տվել է մի հին խրճիթ, որի բուխարիկից մարմանդ ծուխ է ելնում:

Մոտեցավ խրճիթին, կամացուկ նայեց լուսամուտից ներս. նստել էր մի ալևոր մարդ և մտախոհ չիբուխ էր ծխում. մի երերուն պառավ ցամաքած ձեռքերով սեղան էր փռում: Երբ նրանք հացի նստան, պառավը վերցրեց մի կտոր հաց ու ասավ.

-Այս էլ որդուս բաժինը:

-Ա՜յ կնիկ, այս քանի տարի է, միշտ էլ որդուս բաժինն ես պահում ու առավոտ անծանոթ անցորդներին տալիս…Հե՜յ մեր որդին էլ չի գա:

-Ա՜յ մարդ, աստված գիտե, մեր որդին հիմա ու պատի տակ կուչ է եկել. ուրիշի մոր ձեռքին է նայում, կարելի է այն մոր տղան էլ հեռու տեղ է, ու ես նրան իմ որդուս բաժինն եմ տալիս. ինչ իմանաս, կարելի է նայել իմ որդուս իրենից բաժին է տալիս…

Ընտանիքի մացումը

Այդ միջոցին ներս ընկավ որդին, գրկեց մորն ու հորը, համբուրեց և լացեց:

-Ա՜ , մեր որդին,-բացականչեցին ծերունիները և գրկերի մեջ առան իրենց կորած, կարոտացած որդուն և լաց եղան:

Օջախի մեջ կարմիր կրակը ուրախ-ուրախ թևին է տալիս, պայծառ ու տաք ժպիտով լցնում է երջանիկ խրճիթը:

Ջրաղացը անուշ-անուշ մտմտալով, մանուկ օրերից մի հեքիաթ է պատմում՝ մանկության պես սիրուն մանկության պես ոսկի…

Հարցեր և առաջադրանքներ՝

• Դո՛ւրս գրիր անծանոթ բառերը և բառարանի օգնությամբ բացատրի՛ր:

զմրուխտ-կանաչ, թանկագին քար

թիկ-թելերից հյուսած հաստ պարան

չիբուխ-ծխելու համար նախատեսված

շավիղ-նեղ ճանապարհ

• Քո սիրած գույնով ներկիր այն հատվածները, որտեղ երևում է խրճիթի երջանիկ լինելը:

• Գրիր մգեցրած բառերի հոմանիշները:

Մեղմիկ-հանդարտ

Մտմտալ-մտածել

Շավիղ-ճանապարհ

Շնորհելի-տաղանդավոր

ուրախ-զվարդ

շքեղ-գեղեցիկ

վերջալույս-մայրամուտ

կրակ-հուր

տաք-ջերմ

• Վերնագրիր առանձնացված հատվածները:
• Ընտրիր հատվածներից մեկը և գրավոր պատմիր:

Երեխան երբ տեսավ իր մորն ու հորը նա գնաց նրանց գրկեց և լացեց։Եվ նրանց ընտանիքը կրկին միավորվեց։

• Ի՞նչ ես կարծում՝ տղան ճի՞շտ վարվեց, երբ թողեց իրեն մեծացրած ծնողներին:

Իմ կարծիքով ճիշտ վարվեց, որովհետև նրա պատճառով իր ծնողները այդքան լացել են։ Ցանկացած երեխա չի ուղենա, որ իր ծնողները լացեն։

Գետ, լիճ, աղբյուր

Черепаха и Буква „ты”

Черепаха
После сильного дождя река разлилась и затопила все поля. Да и в лесу
можно было кататься на лодке. Река
ворвалась в наш дом. Лишь на второй
день вода опустилась. Мы стали стирать грязь со стола, стульев и пола.
Вдруг под кроватью что-то зашевелилось. Наш щенок залаял и хотел броситься туда. Я отогнал его.
Взял лампу и с удивлением увидел, что под кроватью
ползает речная черепаха. При свете лампы она спрятала голову под панцирь. Но круглые глазки смотрели на меня. Она не сумела вернуться в реку и стала
у нас жить. Черепаха была очень красивая и любила
прятать свою голову под тёмно-зелёный панцирь.
На следующий день наш щенок уже привык к черепахе и больше не лаял на неё.

1.Составь и запиши маленькие предложения со
словосочетаниями.

щенок (какой?)-умный

река (какая?)-длинная
черепаха (какая?)-скромная

небо (какое?)-чистое
дождь (какой?)-осенний

глазки (какие?)-голубые

2.Как попала речная черепаха в дом?

После сильного дождя река разлилась и затопила все поля. И когда вода опустилась в доме был черепаха.
Почему собака лаяла на черепаху?

Собака лаяла на черепаху, потому что она была чужой.
Какая была черепаха?

Черепаха была очень красивая и любила
прятать свою голову под тёмно-зелёный панцирь.

Буква „ты”
Учил я одну маленькую девочку Иринушку читать и
писать. Была она большая умница. Мы выучили с ней
все русские буквы, могли уже читать и писать. Остава-
лась у нас только одна буква, самая последная, – буква
„я”. Я, как всегда, показал Иринушке букву и сказал:
– А это вот, Иринушка, буква „я”.
Иринушка с удивлением на меня
посмотрела и говорит:
– Ты?
– Почему „ты”? Я же сказал тебе:
это буква „я”.
– Буква „ты”?
– Да не „ты”, а „я”.
Она ещё больше удивилась и говорит:
– Я и говорю „ты”.
– Да не я, а буква „я”.
– Не ты, а буква „ты”?
Ну что же с ней делать? Как же ей
объяснить, что „я” – это не я, это
только буква.
– Хорошо, – сказал я. – Можешь
идти гулять.
На другой день Иринушка пришла на урок, открыла
букварь и быстро быстро прочитала:
– Ты кову дали ты блоко.
– Что такое? Какому Ты кову? Какое ты блоко?
Посмотрел я в букварь, а там написано: „Якову дали
яблоко”. Вам смешно? Я тоже, конечно, посмеялся. А
потом говорю:
– Яблоко, Иринушка, яблоко, а не ты блоко.
Она удивилась и говорит:
– Яблоко? Так это, значит, буква „я”?
– Да, правильно. Это буква „ты”, – сказал я радостно.
Конечно, нехорошо, говорить неправду, но если бы я
сказал „я”, а не „ты”, может быть, Иринушка так всегда и
читала бы вместо „яблоко” – „ты блоко”, вместо „язык” –
„ты зык”.
А Иринушка теперь уже большая и давно знает все
буквы.

Найдите в рассказе антонимы к словам:
маленькая-большая

первая-последняя

меньше-больше

плохо-хорошо

грустно-смешно

правда-неправда

закрыть-открыть

Now

Այս նախադասությունները գրեք ներկա շարունակական ժամանակով, օրինակ՝ I write articles on different topics. I am writing articles on different topics.

• He reads various kinds of books.

He is reading various kings of books.

• They play football now.

They are playing football now.

• She drinks coffee.

She is drinking coffee.

• He goes to the library.

He is going to the library.

• We come for shopping in this market.

We are coming for shopping in this market.

• We watch a movie in this Cineplex.

We are watching a movie in this Cineplex.

• I sing different kinds of songs, especially modern.

I am singing different kinds of songs, especially modern.

• I listen to melodious songs.

I am listening to melodious songs.

• He travels around the world.

He is traveling around the world.

• They play cricket in that field.

They are playing cricket in that field.

• The poet writes romantic poems.

The poet is writing romantic poems.

• I help him to do the task.

I am helping to do the task.

• My mom cooks beef with cabbage.

My mom is cooking beef with cabbage